چندی پیش پیت سیگر یکی از قدیمی ترین ترانه سرایان و خوانندگان سبک موسیقی مردمی آمریکا معروف به فولک درگذشت. او گذشته از شناساندن این سبک موسیقی در دهه های ۴۰ و ۵۰ میلادی، آن را به هنری برای بیان اعتراض‌های سیاسی و اجتماعی بدل کرد.
چندی پیش پیت سیگر یکی از قدیمی ترین ترانه سرایان و خوانندگان سبک موسیقی مردمی آمریکا معروف به فولک درگذشت. او گذشته از شناساندن این سبک موسیقی در دهه های ۴۰ و ۵۰ میلادی، آن را به هنری برای بیان اعتراض‌های سیاسی و اجتماعی بدل کرد.
تا اوایل دهه ۱۹۶۰ فضای موسیقی متعارف در آمریکا که توسط شرکت های موسیقی تولید و در رسانه های بزرگ پخش می شد فضایی آرام، آکنده از "میهن پرستی"، تبعیت از سیاست حاکم بر کشور بود. در چنین فضایی آنچه تبلیغ می شد الویس پریسلی در لباس سربازی بود. ولی همزمان با ورود آمریکا به جنگ ویتنام در سال ۱۹۶۴ گروهی از ستارگان نسل اول موسیقی راک راه شورش و اعتراض به این وضعیت را در پیش گرفتند.
گسترش شعله های جنگ ویتنام و دخالت نظامی آمریکا در آنچه مناقشه هندوچین نامیده می شد بستری بود که این موسیقی اعتراضی در آن شکل گرفت و همین تجربه نشان داد که موسیقی می تواند در هوشیاری، جهت دادن و حتی شکل دادن به اعتراضات گسترده در مورد مسایل حیاتی نقش مهمی ایفا کند.
اعتراض با ابزار موسیقی و به خصوص موسیقی راک ادامه یافت و در جنبش های مهم دیگری مثل مخالفت با سلاح های هسته ای، حقوق مدنی و برابری نژادی، مبارزه با فقر و حفظ محیط زیست نقش فعالی ایفا کرد.
در این مطلب نگاهی داریم به ده مورد از به یادماندنی ترین ترانه هایی که در مخالفت با جنگ ویتنام ساخته شده اند.
۱. چه بر سر گل ها آمده؛ پیت سیگر
بسیاری از خوانندگان و ترانه سراهای منتقد آمریکایی با سیگر (چپ) کنسرت
و ترانه های مشترک اجرا کرده اند
Where Have All the Flowers Gone
سیگر این ترانه را در سال ۱۹۵۵ ساخته بود ولی به خاطر فشارهای سیاسی به دگراندیشان در آن دوران که به سالهای مک کارتیسم شهرت یافت، نتوانسته بود آن را منتشر کند. تا اینکه در سال ۱۹۶۴ بالاخره تدوین و پخش شد. تعداد زیادی از خوانندگان از جمله جون بایز، جانی ریورس، پل اند ماری و حتی مارلین دیتریش این ترانه را بازخوانی کرده اند.
چه بر سر گل ها آمده؟ دختر بچه ها همه جا گل ها را چیده اند.
چه بر سر دختر بچه ها آمده ؟ همه به دنبال همسران خود رفته اند.
چه بر سر همسران آمده ؟ همه به لباس سربازی درآمده اند.
چه بر سر سربازان آمده؟ همه در گورستان ها خاک شده اند.
چه بر سر گورستان ها آمده؟ همه به گل روئیده اند.
۲. اربابان جنگ؛ باب دیلن
Masters of War
از همان آغاز کار خود به عنوان یک ترانه سرای جوان در سالهای پایانی دهه ۱۹۵۰ باب دیلن در تغییر دادن نگاه ترانه سرایان به مسائل اجتماعی نقش مهمی داشت. او در دومین آلبوم خود با عنوان "اراده آزاد" ترانه های خارق العاده ای را ضبط کرده که فضای بسیاری از آنها دعوت به پرهیز از خشونت است.
ولی در ترانه اربابان جنگ که در سال ۱۹۶۳ ساخته شد می توان نگاه این هنرمند به صلح طلبی و انتقاد از جنگ افروزان را با قدرت بیشتری دید.
بیائید ببینم ای اربابان جنگ، شماهایی که تمام اسلحه ها را ساخته اید.
شماهایی که هواپیماهای مرگ آفرین را ساخته اید. شماهایی که بمب های ویرانگر را ساخته اید.
شماهایی که پشت دیوار پنهان شده اید. شماهایی که پشت میزهایتان پنهان شده اید.
فقط می خواهم بدانید که من می توانم شما را از پشت ماسک هایتان ببینم.
۳. غروب ویرانی؛ پی اف اسلون
Eve of Destruction
پی اف اسلون در این ترانه با به کارگیری عباراتی حماسی به جنگ، سرکوب و ویرانی در کشورهای جهان سوم می پردازد و در عین حال بر علیه تبعیض نژادی در خود آمریکا نیز می شورد. این ترانه اولین بار در سال ۱۹۶۵ پخش شد ولی پس از آن خوانندگان و گروه‌های موسیقی مختلفی آن را اجرا کرده اند.
جهان شرق در حال انفجاره، خشونت همه جا در کاره، و گلوله ها می باره.
تو به سنی رسیدی که می توانی به جنگ بروی و آدم بکشی، اما هنوز برای رای دادن جوانی.
تو که به جنگ باور نداری آن اسحله را چرا به دوش گرفته ای؟
حتی رود اردن نیز از کشته و خون در امان نیست.
و آن وقت دوست من، تو می گویی که جهان در غروب ویرانی نیست؟
۴. سرود بازار اسکاربارو؛ سایمون و گارفانکل
Scarborough Fair / Canticle
این گروه مشهور دو نفره موسیقی فولک و ریتمیک، یک ترانه قدیمی و عاشفانه انگلیسی را انتخاب کرده و با افزودن جملات معترضه به هر بیت ترانه از مصیبت های جنگی می گویند. این ترانه در آلبومی به نام پارسلی (جعفری) در سال ۱۹۶۶ منتشر شد که از ترانه های آن در موسیقی متن فیلم مشهور فارغ التحصیل نیز استفاده شده است.
بهش بگو که با داس چرمی درو کنه
(جنگ در گردانهای سرخ پوشان شعله ور شده)
جعفری، مریم گلی، اکلیل کوهی و آویشن
(ژنرال‌ها به سربازان دستور کشتن می دهند)
و همه اش رو با یک دسته حصیر ببنده
( و برای هدفی بجنگند که مدتهاست فراموش شده)
اونوقت اون عشق واقعی من خواهد شد.
۵. به صلح فرصت دهید؛ جان لنون
Give Peace a Chance
هر فهرستی از موسیقی ضد جنگ بدون ترانه های جان لنون مثل "تصور کن" و یا " جنگ تمام شده" کامل نخواهد بود. جان لنون پس از جدا شدن از گروه بیتل ها چه با ترانه ها و چه با اقدامات عملی خود به یک فعال ضد جنگ بدل شد. او ترانه به "صلح فرصت دهید" را در سال ۱۹۶۹ در دوره ماه عسل خود با همسرش یوکو انو در آمستردام ساخت.
همه در مورد انقلاب، تکامل، مقررات و قانون ، ادغام و تساهل، ذکر و نیایش، شلاق و مجازات و حتی سازمان ملل حرف می زنند.
ولی تنها چیزی که ما می گوئیم این است که به صلح هم فرصت دهید.
۶. خوک های جنگ؛ گروه بلک سبت
War Pigs
این گروه انگلیسی که فرد اصلی آن اوزی اوزبورن بود در اواخر دهه ۱۹۶۰ سبکی از موسیقی راک را شروع کرد که بعدا به راک سنگین ( Heavy Metal ) معروف شد.
این ترانه جزیی از آلبوم "پارانوید" در سال ۱۹۷۰ منتشر شد. اعضای گروه قصد داشتند اسم آلبوم را بگذارند "خوک‌های جنگ" ولی شرکت تولید موسیقی جرات چنین کاری را نداشت و "پارانوید" را برای نام آلبوم انتخاب کرد.
سیاستمداران خودشان را مخفی کردند.
کار آنها فقط این بود که جنگ را شروع کنند
ولی لازم نیست که خودشان به جنگ بروند
آنها این کار را می گذارند برای فقیر بیچاره ها
۷. جنگ؛ نورمن ویتفیلد و برت استرونگ
War
این ترانه به عنوان بخشی از آلبوم "وسوسه ها " در سال ۱۹۶۹ منتشر شد. میزان موفقیت آن نه فقط دست اندرکاران موسیقی موتاون ( Motown) بلکه خود این گروه را نیز حیرت زده کرد.
در مقابل در بخش های محافظه کار و سنتی جامعه آمریکا نیز واکنش شدیدی را برانگیخت. در نسخه بعدی که به صورت تک ترانه عرضه شد این آهنگ را ادوین استار اجرا کرد. خوانندگان زیادی از جمله بروس اسپرینگستین آن را باخوانی کرده اند.
جنگ، ای خدا بزرگ، اصلا به درد چی می خوره.
به هیچ دردی نمی خوره، به حرفم گوش بده.
ای جنگ چقدر از تومتنفرم، چون جان مردم بی گناه را تباه می کنی
جنگ یعنی اشک در چشمان هزاران مادر
وقتی که پسرانشان راهی جبهه می شوند و دیگر برنمی گردند.
۸. سرباز گمنام؛ گروه دورز
Unknown Soldier
این را می توان ضد جنگ ترین ترانه ای دانست که جیم موریسون ترانه سرا و خواننده گروه دورز نوشته است. او پسر یک ژنرال نیروی دریایی آمریکایی بود. سرباز گمنام یکی از ترانه های سومین آلبوم گروه دورز بود که در سال ۱۹۶۸ با نام " انتظار برای خورشید" منتشر شد.
صبرکن تا جنگ تمام شود هر دوی ما کمی پیرتر شده ایم
ای سرباز گمنام
صبحانه را با خبر به خورد مردم می دهند
با تلویزیون بچه ها را سیر می کنند.
و در آن سو زنده و هنوز زائیده نشده و حتی مرده،
گلوله ای به کلاه خود می خورد.
و همه چیز به پایان می رسد، برای سرباز گمنام.
دمیدن در باد، جون بایز
Blowing in the Wind
از زمانیکه اولین محافل و پاتوق های نسل جدیدی از ترانه سرایان و خواننده های موسیقی فولک و راک در اوایل دهه ۱۹۶۰ در شهر نیویورک پا گرفت جون بایز از اعضای اصلی آن بود. وی بخش اعظم کار موسیقی خود را در تمام پنج دهه گذشته با جنبش های اعتراضی پیوند داده و به طور فعال در این اعتراضات شرکت کرده است.
هنوز هم اگر فرصتی دست دهد در مخالفت با جنگ و با در دفاع از حقوق بشر و آزادی حنجره و گیتار خود را به صدا در می آورد. این ترانه ساخته باب دیلن است و در سال ۱۹۶۳ اولین بار با صدای جان بایز پخش شد هرچند خود باب دیلن نیز آن را بعدا اجرا کرد.
مگر چند بار باید سرش را بلند کند
تا بالاخره آسمان را ببیند.
مگر باید چند تا گوش داشته باشد
تا بالاخره صدای گریه مردم را بشنود
چند نفر باید کشته شوند
تا اینکه او بالاخره بفهمد که خیلی ها مرده اند.
دوست من، پاسخ دمیدن در باد است
پاسخ دمیدن در باد است
۱۰. چه خبر شده؛ ماروین گی
What's Going On
ماروین گی از خواننده های سرشناس سبک موسیقی سول (Soul) و از چهر های اولیه و معروف جنبش موسیقی موتاون است.
ترانه "چه خبر شده " بخشی از آلبومی بود به همین نام که در سال ۱۹۷۱ منتشر شد و نام وی را تثبیت کرد. متن این ترانه به شدت حال و هوای ضد جنگ دارد و در دوران شکل گیری جنبش هیپی ها از آزادی موی بلند برای پسرها می گوید.
ای مادران، ای مادران ، بسیاری از شما گریانید
ای برادر، ای برادر، ای برادران، بسیاری از شما می میرید.
می دانید، باید یک راهی پیدا کنیم که همین الان کمی عشق و محبت را به اینجا بیاوریم.
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر